Columns

Op deze pagina staan korte teksten van Harm de Jonge, geschreven voor jongeren en volwassenen. Het kan een column zijn of de bespreking van een boek dat hij mooi vond om te lezen. De recensies zijn meestal gepubliceerd in Het Dagblad van het Noorden.

De kathedraalbouwer en het kind

Interview IBBY Nieuwsbrief, november 2013
De kathedraalbouwer en het kind

Dolf Verroen (1928): Meer dan honderd boeken schreef hij. Hij zou er een kathedraal mee kunnen vullen, ware het niet dat die ruimte gereserveerd is voor het Opperwezen. Maar laat de gewijde woonstee dan een burgemeesterswoning zijn met vele zalen. En sta IBBY toe hem wel kathedraalbouwer te noemen. Kathedraal gesproken verdringen de klassiekers zich dan in het middenschip, zijn er bijzondere werken bijgezet in de zijbeuken en pronkt hier en daar een juweel in een nis. Maar wat staat er in het licht van brandende kaarsen op de mooiste plek in het koor?

Lees verder

Icarus en de blozende vleermuizen

In een historische roman stapt de auteur in een bekende wereld en hij moet zich daarbij houden aan de historische feiten. Mythologische verhalen zijn verzonnen en geven wat meer ruimte, maar ook hier kan de schrijver nauwelijks afwijken van de overlevering. Dat is aan de ene kant gemakkelijk: de auteur heeft meteen al een verhaallijn. Maar anderzijds ondermijnt het de spanningsopbouw.

Lees verder

De man van duizend listen

Het liefst eens per jaar wil mijn godin naar het land van de Griekse goden. En dus dwaalden we de voorbije zomer door het oude Micene. In de burcht daar zou de ongelukkige Agamemnon na terugkeer uit Troje terstond door zijn vrouw zijn vermoord.

We vonden er een oude leraar. Hij had zijn gymnasiumklasje op wat puin geïnstalleerd en las de treurnis in de taal van Homeros voor. Ik moest denken aan De reizen van de slimme man (1988) van Imme Dros. Dat boek gaat ook over een oude man die verhalen vertelt en voorleest in onbegrijpelijke taal. Als hij sterft krijgt de jongen Niels het boek. Het blijkt de Odyssee te zijn. Niels wil dan naar het gymnasium om het boek in de oorspronkelijke taal te leren lezen.

Lees verder

Het heimwee van de heggenmus

In dierenverhalen praten de dieren meestal als mensen, maar de mate waarin ze verder vermenselijken varieert. Voor heel jonge kinderen kan een varken nog in een matrozenpakje op een driewieler rondfietsen. Hoe ouder de kinderen worden hoe meer het dier zichzelf zal zijn.
In  Ik leer je liedjes van verlangen van Bette Westera vinden we dierenverhalen voor 8+. Maar een schaap drinkt er zijn espressokoffie en de duizendpoot heeft het druk met sokken wassen. Dat heeft een humoristisch effect, maar misschien vraagt de leeftijdsgroep toch wat meer realisme.

Los van dit zijn het mooie verhalen op rijm over dieren die een probleem hebben of een verlangen koesteren. Westera koppelt menselijk gedrag daarbij vaardig aan de eigenschappen van het dier. De oester is bijvoorbeeld een gesloten personage, de slingeraap legt het bos vol slingers en wil ook de vrouwtjes versieren.

Lees verder

Jutters en meerminnen

Het nieuwe boek Juttersjong van de Groningse auteur Sanne Parlevliet begint al op het kaft en is meteen spannend. Brend (ca 10 jaar) heeft zich op een duin verschanst met een ongebruikelijke strandvondst: een metalen kist met een pistool erin. In het vervolg blijft het boeiend doordat Parlevliet vakbekwaam mysteries oproept. Er is bijvoorbeeld het geheim rond Brends Opa en de oude Fie, een heksachtig wezen dat in isolement op het eiland leeft. Opa heeft haar zijn verzameling bootjes in flessen gegeven, maar waarom staat die ene dan nog bij Brend thuis? En wie is het onbekende meisje dat ook Fie heet?

Lees verder

Het uilenoog van oma Mei

In 2004 verscheen Benny Lindelaufs jeugdroman Negen Open Armen, een indrukwekkend boek over een Limburgse familie en nu is er het vervolg met De hemel van Heivisj. Het meisje Fing vertelt deze keer over de oorlogsjaren, als haar broers en ‘de’ Pap naar Duitsland worden gebracht. Fing is dertien jaar en krijgt een baantje bij de Duitse vrouw van de ‘sigarenkeizer’, de belangrijkste man van Sittard. Ze moet Liesl, het onhandelbare nichtje van de ‘Pruusin’, gezelschap houden.

Lees verder

Een grapsturig bruisboek

Het nieuwe boek van de Groningse Mariken Jongman heet Sokkenthee en chocola. Hoofdpersoon is de negenjarige Wieske, die met haar vader in een imposante villa woont. Het is vakantietijd, er zijn geen kinderen in de buurt en dus verveelt Wieske zich. De buurvrouw is een ‘mevrouwige mevrouw’, die gul trakteert op ‘sokkenthee’ en zelfgemaakte bonbons. Samen met de oude vrouw en het bankpasje van haar vader huurt Wieske een leegstaande villa. Daarin wil ze een leuk en kinderrijk gezin gratis laten logeren. Maar het wordt een rommelige Flodderfamilie met hangzonen en een venijnige dochter. En dat levert natuurlijk genoeg complicaties op voor een boek vol actie.

Lees verder

Met Klein Duimpje op een onbewoond eiland

Door het universele karakter van sprookjes blijven diepe zielenroerselen van de personages meestal buiten beschouwing. Voor schrijvers dus ruimte om sprookjes ‘in te vullen’. Het uit het Frans vertaalde Geheime dagboek van Klein Duimpje is zo’n bewerking.

Het dagboek volgt in grote lijn het verhaal zoals wij het kennen: hongersnood, het broodkruimelspoor, de mensenetende reus en de triomfantelijke thuiskomst in zevenmijlslaarzen. Maar de gebeurtenissen worden nu uitgesponnen en Duimpje leren we van binnen uit kennen. Hij is nog even slim, maar kent ook zijn zwakke momenten en is verliefd op Mariballe Maribold. De zes broers krijgen een naam en een eigen identiteit, evenals andere personen.

Lees verder

De bijbel van de jeugdboekenschrijver

Juf Stubbe was zo mooi dat ik me bij het opzeggen van de tafels verslikte als ze me aankeek. Ik wist ook zeker dat de engelen in de hemel op haar leken. Maar hoe kon het dat uit de mond van zo’n lieve juf zulke verschrikkelijke verhalen kwamen? Onze klasgenoot Bertus was door God bijvoorbeeld wat haastig in elkaar gezet, zodat hij met een klompvoet door het leven moest. Toen Henk Veen dat mankement aangreep om hem uit te schelden voor mankepoot, beval Stubbe ons onmiddellijk de armen over elkaar te doen. Zij opende de Bijbel en vertelde van de profeet Elisa, die door kinderen werd uitgescholden voor kaalkop. En toen stuurde God twee berinnen die de kinderen snel in stukjes scheurden. Tweeënveertig kinderen, een hele klas! Wij sidderden in onze bankjes en verwachten elk ogenblik dat er bij ons roofdieren over het schuttinkje rond het schoolplein zouden springen.

Lees verder

Balanceren boven een slangenkuil

In de jeugdromans van de Brit David Almond vinden we meestal kwetsbare jongeren die zich in moeilijke situaties toch staande houden. Het zijn spannende boeken, vol mysterie, vaak spelend op geheimzinnige locaties: een steengroeve, een slikveld of zoals in Slangenkuil: een grot.

In dit nieuwe boek begint de spanning direct al bij aanvang. Er hipt een kauwtje rond en de hoofdpersoon vindt een oud snoeimes. Al snel ontdekken ze in een ruïne een baby. Er duikt nog een slechterik op en dan zijn we ook al op weg naar een heftig slot.

Lees verder

1 2 3